مفهوم آزادی و ابعاد مختلف آن و حدود و انواع آن همیشه مورد توجه صاحب‌‌نظران، اندیشمندان و مکاتب مختلف بوده است و هرکدام نسبت به جهان‌‌بینی و شناخت و برداشت خود از نظام خلقت، تعریف و مصداقی برای آزادی ذکر کرده‌‌اند. حق آزادی نیز از دیرباز، تعاریف و مصداق‌‌های مختلفی به فراخور دیدگاه مکاتب فکری داشته است. پژوهش حاضر به‌روش توصیفی-تحلیلی انجام شد که انواع تعاریف آزادی، حق آزادی و تبیین آن در منابع اسلام و اسناد بین‌‌الملل حقوق بشر و این دو دسته اسناد را ازنظر نگاه به حق آزادی، بررسی نموده است. انواع آزادی در منابع اسلامی شامل آزادی معنوی، آزادی عقیده، آزادی بیان و آزادی انتخاب حاکم اسلامی است. انواع آزادی در اسناد بین‌‌الملل حقوق بشر نیز شامل آزادی عقیده و آزادی بیان است. برآیند بررسی تطبیقی حاضر، آشکار شدن تفاوت بنیادین حق آزادی در اسلام و اسناد بین‌‌الملل در مورد تغییر عقیده و مذهب، آزادی معنوی، انتخاب حاکم اسلامی و مقبولیت وی و مبانی آزادی بیان است
)